Trong cuối tháng 11 vừa qua, Khoa Phụ – Bệnh viện Sản – Nhi tỉnh Quảng Ngãi liên tiếp trong một tuần tiếp nhận 03 trường hợp trẻ tuổi dậy thì nhập viện cấp cứu vì u nang buồng trứng. Điểm chung của các ca bệnh là đều đến viện trong tình trạng đau bụng vùng hạ vị, mệt lả, nôn, tiêu lỏng
Ngày 17/11, bệnh nhân P.T. (sinh năm 2013, Quê xã Ba Gia) được người nhà đưa đến bệnh viện trong tình trạng đau bụng nhiều vùng hố chậu 2 bên, nôn ói. Qua thăm khám và siêu âm, các bác sĩ xác định bệnh nhân bị u nang buồng trứng xoắn – một cấp cứu phụ khoa nguy hiểm. Mặc dù được chỉ định phẫu thuật khẩn, nhưng do nhập viện quá trễ, khối u đã hoại tử hoàn toàn và các bác sĩ buộc phải cắt bỏ một bên buồng trứng để bảo toàn tính mạng cho trẻ.

Trong cùng khoảng thời gian, ngày 20/11 và 28/11, hai bệnh nhân khác sinh năm 2006 và 2009 cũng nhập viện với triệu chứng đau bụng hạ vị bất thường, được chẩn đoán u nang buồng trứng và chỉ định phẫu thuật ngay. Nhờ được xử trí kịp thời, cả hai trường hợp đều được phẫu thuật nội soi, bảo tồn tối đa chức năng buồng trứng. Cả ba bệnh nhân đều hồi phục tốt sau phẫu thuật và đã được xuất viện an toàn.
Những trường hợp trên cho thấy u nang buồng trứng không chỉ xuất hiện ở phụ nữ trưởng thành mà còn khá phổ biến ở trẻ nữ trong độ tuổi dậy thì – giai đoạn cơ thể có nhiều biến động về nội tiết và hoạt động của buồng trứng. U nang buồng trứng ở trẻ vị thành niên có thể hình thành từ các nguyên nhân như rối loạn hormon, bất thường phát triển của nang noãn, u bì (u quái), nang dạng nước, hoặc các bất thường bẩm sinh tồn tại từ nhỏ nhưng chỉ phát hiện khi u phát triển lớn. Mặc dù phần lớn các u này lành tính, song nguy cơ xoắn buồng trứng ở trẻ lại cao hơn do cấu trúc giải phẫu và sự mềm mại của mô buồng trứng trong giai đoạn phát triển.
Điều đáng lo ngại là u nang buồng trứng ở tuổi dậy thì thường không có triệu chứng rõ ràng. Trẻ chỉ thấy đau bụng mơ hồ, rong kinh, trễ kinh hoặc ra huyết bất thường – những dấu hiệu mà nhiều phụ huynh thường nhầm lẫn với rối loạn kinh nguyệt thông thường. Chỉ đến khi u lớn hoặc xảy ra biến chứng xoắn, trẻ mới đau bụng dữ dội, buồn nôn, nôn ói và phải nhập viện cấp cứu. Nếu không được xử trí sớm, xoắn buồng trứng có thể gây hoại tử, buộc phải cắt bỏ một bên buồng trứng, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản sau này. Một số trường hợp khác có thể bị vỡ u, chảy máu trong, đau bụng cấp và nguy hiểm đến tính mạng.
Theo Bác sĩ CKII Nguyễn Văn Sáu cho biết, trẻ em và trẻ vị thành niên hoàn toàn có thể mắc các bệnh lý phụ khoa, trong đó có u nang buồng trứng. Vì vậy, phụ huynh không nên chủ quan trước những biểu hiện bất thường như đau bụng kéo dài, chu kỳ kinh không đều, rong kinh …. Khi trẻ xuất hiện đau bụng dữ dội đột ngột – đặc biệt kèm nôn ói – cần đưa đến cơ sở y tế chuyên khoa ngay lập tức. Phát hiện sớm không chỉ giúp điều trị thuận lợi mà còn tăng khả năng bảo tồn buồng trứng, đảm bảo sức khỏe sinh sản của trẻ về sau.
Tại Bệnh viện Sản – Nhi tỉnh Quảng Ngãi, các bác sĩ đã áp dụng nhiều kỹ thuật hỗ trợ chẩn đoán và điều trị u nang buồng trứng cho trẻ em như siêu âm phụ khoa chuyên sâu, phẫu thuật nội soi bảo tồn buồng trứng tối đa, theo dõi rối loạn kinh nguyệt tuổi dậy thì và tư vấn sức khỏe sinh sản cho trẻ và gia đình. Nhờ đó, hầu hết bệnh nhân được can thiệp kịp thời và hồi phục tốt. Tuy nhiên, với những trường hợp đến viện trễ, nguy cơ mất buồng trứng hoặc gặp biến chứng vẫn còn hiện hữu.
U nang buồng trứng ở tuổi dậy thì không phải bệnh hiếm gặp như nhiều phụ huynh vẫn nghĩ. Đây là bệnh lý hoàn toàn có thể phát hiện sớm qua khám phụ khoa định kỳ và siêu âm bụng – những bước kiểm tra đơn giản nhưng mang lại giá trị lớn trong việc bảo vệ tương lai sinh sản của trẻ. Bệnh viện Sản – Nhi tỉnh Quảng Ngãi khuyến cáo phụ huynh nên theo dõi sát sức khỏe sinh sản của trẻ nữ, nhất là khi trẻ bước vào tuổi dậy thì, để kịp thời nhận biết những dấu hiệu bất thường và đưa trẻ đi thăm khám sớm, tránh những biến chứng đáng tiếc có thể xảy ra.